Er wordt nogal wat geleden in stilte in het land der toespraken. Wanneer de spreker zijn verhaal zonder op te kijken voorleest van zijn papier, een te ingewikkeld verhaal vertelt en daarbij ook nog eens monotoon zijn stem gebruikt. Grote kans dat deze verteller gisteravond laat nog wat op papier heeft gekrabbeld of een presentatie van een paar jaar geleden heeft afgestoft. De gevolgen zijn desastreus.
Al na een paar minuten heeft het gros van het publiek haar aandacht verschoven naar het gesprek vanmorgen bij het ontbijt, de to-do lijst die nu ongeduldig op het bureau ligt te wachten of de grote vragen van het waarom en waartoe van ons bestaan. Verloren tijd voor alle betrokkenen. Want de boodschap van de spreker komt niet over en het publiek wordt niet aangesproken en gevoed. Bovendien zitten die stoelen niet lekker.
Oefening baart kunst
Het is eigenlijk heel gek dat er nog steeds mensen een podium opstappen zonder zich goed voor te bereiden. Stel je voor dat je naar een concert gaat en er staat een violist die steeds maar één half liedje speelt omdat hij alleen tijd had om dat voor te bereiden. Dat zouden we toch heel raar vinden? En zonde van onze tijd? De voordrachtskunst is een verwaarloosde kunst terwijl we juist met het gesproken woord zo veel impact kunnen hebben. Met de juiste inzet van alle instrumenten kun je met een goede voordracht een publiek raken, prikkelen en in beweging brengen.
Goed oefenen is absoluut noodzakelijk voor een succesvolle voordracht. Door te oefenen kun je veilig fouten maken en horen waar je verhaal soepel of stroef loopt. Maar minstens even belangrijk is oefenen met je stemgebruik en lichaamstaal, twee heel belangrijke instrumenten. Het effect van je stemgebruik is enorm! De melodie van je verhaal, de helderheid, de bijbehorende emoties, de stiltes die je laat vallen, de climax, de grap. Eigenlijk is je stem de reisleider van je verhaal. Met je stem wijs je aan wat belangrijk is en draag je ernst en enthousiasme over. Met je lichaamstaal laat je zien dat je echt heel goed weet waar je het over hebt. Want je vertelt het verhaal in woorden én in gebaren. Als je woorden en je lichaamstaal in lijn zijn kom je overtuigend over. Je weet en meent wat je zegt. Dat wekt vertrouwen.
Lichaam en stem brengen leven en ziel in je verhaal. Alleen als deze instrumenten vóór je werken ben je in staat om contact te maken met je publiek. Alleen dan ontstaat er een relatie tussen spreker en toehoorder waarbinnen overdracht kan plaatsvinden. De structuur van je verhaal moet je kunnen dromen, zodat je aandacht zich volledig kan richten op het overdragen van de betekenis van je boodschap.
Aan de slag
Oefen in je eentje, maar ook zeker met publiek. Het liefst met iemand die geen verstand heeft van jouw onderwerp. Achteraf kun je met je oefen publiek de volgende checklist afgaan:
* Had ik je aandacht?
* Wat was de kern van mijn boodschap?
* Was het van het begin tot het eind boeiend en te volgen?
* Hoe klonk ik? Maakte ik het interessant en spannend met mijn stem?
* Hoe kwam ik over?
* Wat is de uitdaging/zwakke plek in mijn voordracht?
Tip: oefen je zwakke plek heel overdreven
Je leert veel als je juist wat ongemakkelijk is overdreven oefent. Een uitdaging kan bijvoorbeeld zijn om langzamer te spreken, met meer toon verschillen, om stiltes te laten vallen, om meer lichaamstaal toe te staan of om oogcontact te maken. Oefen juist de dingen die je moeilijk vindt, heel overdreven. Ga je te snel? Oefen dan met ultiem langzaam. Praat je te zacht, oefen dan met overdreven luid. Stem te monotoon? Stel je dan voor dat je je verhaal aan een kind verteld. Sta je helemaal bevroren stijf stil? Oefen dan je voordracht terwijl je er overdreven groot bij beweegt. Hetzelfde geldt voor het tegenovergestelde. Loop je zenuwachtig te ijsberen, oefen dan met stevig blijven staan. Niet om dit vervolgens op het podium precies zo te doen, maar om je eigen stem en lichaam vrij te maken voor gewenst gebruik. In onze lichaamstaal en stemgebruik zitten veel ongewenste gewoontes verscholen die ons in de weg kunnen zitten bij het houden van een voordracht. Gewoontes doorbreek je door het helemaal anders te doen. Het liefst overdreven en vaak. Dat voelt natuurlijk hartstikke gek, maar juist daar groei je van. Je zult zien dat je er lol in krijgt!
Je hebt al je instrumenten nodig om je voordracht tot een succes te brengen. Dan loopt het publiek verwonderd de zaal uit. Met misschien een nieuw inzicht of een nieuwe vraag. Of misschien hebben ze een fijne gedachten reis met je gemaakt en waren ze met al hun aandacht in jouw verhaal verzonken. Misschien zijn ze een week later vergeten wat je precies zei, maar jij hebt een onvergetelijke indruk gemaakt. De enige weg naar dit succes is oefenen oefenen oefenen.
In het volgende blog meer over hoe je je kunt afstemmen op je publiek!
marjoleinburgerhout.nl
06 52 62 82 55
info@marjoleinburgerhout.nl
Speech trainer
Soft Skills
Team Retreats
Coaching